Thứ Hai, 4 tháng 5, 2015

VÀNG VÀ HỢP KIM VÀNG (Phần 3)



Phần 3: Tính chất cơ học của hợp kim vàng trong chế tác trang sức
Để thuận lợi trong việc chế tác trang sức, mục đích của người thợ kim hoàn là luyện ra hợp kim vàng với mong muốn tăng độ bền kéo, tăng độ cứng và giảm đi độ mềm dẻo của vàng. 

Kim loại bạc, do nguyên tử bạc (108) lớn hơn nguyên tử vàng (79), nên khi tạo hợp kim với vàng cải thiện đáng kể độ bền kéo và độ cứng của vàng.
Kim loại đồng, do nguyên tử đồng (64) nhỏ hơn nguyên tử vàng (79), nên khi tạo hợp kim với vàng đạt hiệu quả hơn so với bạc trong việc nâng cao độ bền kéo và độ cứng của vàng vì nó làm thay đổi cấu trúc tinh thể của vàng. Do đó, nó được dùng để làm giảm hàm lượng vàng (tính bằng karat), cho ra các kết quả từ vàng 24K qua 22K giảm đến 18K, tạo nên các hợp kim vàng có độ bền kéo và độ cứng cao. Nhưng hợp kim vàng từ 18K giảm xuống đến 9K thì đồng không có ảnh hưởng gì nhiều.


Như đã biết, hàm lượng vàng trong hợp kim giảm thì nhiệt độ nóng chảy và tỷ trọng của hợp kim cũng giảm. Nhưng ở bất kỳ hàm lượng vàng nào, các giá trị của hàm lượng vàng trên thực tế có thể khác nhau tùy thuộc vào sự liên quan về thành phần của bạc và đổng pha thêm vào vàng.
Tuy nhiên, đồng có chứa vàng với hàm lượng vàng từ 8K đến 18K có thể được làm cứng hơn nữa bằng quá trình nấu luyện. Cái khó nhất trong quá trình nấu luyện là khó tạo được kết tủa ở trạng thái rắn khi được làm nguội xuống dưới khoảng 4000C, làm cho hợp kim ít vàng dễ kéo. Bởi vì điều này, nên khi luyện các hợp kim trên cần làm nguội nhanh trong nước sau khi ủ để duy trì quá trình kết tủa ở trạng thái rắn được kéo dài thêm là rất cần thiết.

Tính chất cơ học điển hình cho các hợp kim vàng có hàm lượng vàng khác nhau được trình bày trong bảng dưới đây:

Bảng Tính chất cơ học của các hợp kim vàng tiêu biểu
Hàm lượng vàng (K)
Thành phần %
Điều kiện
Độ cứng (HV)
Độ bền kéo (N/mm2)
Bạc
Đồng
24


20
45


Bình thường
55
200

22
5,5
2,8
52
220
Bình thường
138
390
3,2
5,1
70
275
Bình thường
142
463

21
4,5
8,0
100
363
Bình thường
190
650
1,75
10,75
123
396
Bình thường
197
728

18
12,5
12,5
150
520
Bình thường
212
810
4,5
20,5
165
550
Bình thường
227
880
Lưu ý: Độ cứng càng nhỏ thì càng dễ kéo

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét